Hiện nay, có rất nhiều trường hợp ký “Hợp đồng giả cách” để đảm bảo cho khoản vay. Ví như ký Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, ký Hợp đồng mua bán xe nhưng chỉ nhằm đảm bảo cho việc thực hiện khoản vay. Trường hợp không trả được nợ thì xem như đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất, bán tài sản cho bên cho vay tiền. Vậy, việc ký các hợp đồng giả cách có các rủi ro gì?
Hãy cùng Luật Trường Minh Ngọc tìm hiểu vấn đề này như sau:
“Hợp đồng giả cách” là gì?
Hiện nay, chưa có định nghĩa cụ thể về “hợp đồng giả cách”. Tuy nhiên, có thể hiểu “hợp đồng giả cách” là một hợp đồng được ký kết nhằm che giấu một hợp đồng khác trên thực tế. Chúng ta thường hay gặp một số giao dịch sử dụng “hợp đồng giả cách” trên thực tế như: Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, Hợp đồng mua bán xe, Hợp đồng mua bán tài sản...để đảm bảo khoản vay.
“Hợp đồng giả cách” có giá trị không?
Căn cứ quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự năm 2015 về điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự:
Điều 117. Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự
1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
2. Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.
Căn cứ thêm quy định Điều 122 về giao dịch dân sự vô hiệu thì giao dịch dân sự không có một trong các điều kiện được quy định tại Điều 117 của Bộ luật này thì vô hiệu, trừ trường hợp Bộ luật này có quy định khác. Như vậy, trường hợp các Hợp đồng nào không đáp ứng một trong các điều kiện tại Điều 117 thì được xem là giao dịch vô hiệu.
Điều 124. Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo
1. Khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác thì giao dịch dân sự giả tạo vô hiệu, còn giao dịch dân sự bị che giấu vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp giao dịch đó cũng vô hiệu theo quy định của Bộ luật này hoặc luật khác có liên quan.
Như vậy, "hợp đồng giả cách" thuộc trường hợp hợp đồng vô hiệu do giả tạo, "hợp đồng giả cách" không có giá trị pháp lý.
Các rủi ro khi ký “Hợp đồng giả cách” để đảm bảo cho khoản vay
“Hợp đồng giả cách” thuộc trường hợp hợp đồng vô hiệu do giả tạo. Theo quy định tại Điều 131 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu thì giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.
Trong trường hợp ký “hợp đồng giả cách” như hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, hợp đồng mua bán xe, hợp đồng mua bán tài sản để đảm bảo cho khoản vay thì hợp đồng vay tiền được xác định là hợp đồng chính - hợp đồng bị che giấu và hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, hợp đồng mua bán xe, mua bán tài sản để đảm bảo cho khoản vay là các hợp đồng giả tạo. Khi này, chỉ có hợp đồng vay tiền có giá trị pháp lý, các hợp đồng còn lại đều vô hiệu.
Quy định là vậy, tuy nhiên trên thực tế, việc chứng minh các hợp đồng vô hiệu không phải là điều dễ dàng bởi thông thường các hợp đồng này thường được công chứng, chứng thực theo đúng quy định. Để chứng minh các hợp đồng này vô hiệu thì phải chứng minh được có phát sinh quan hệ vay mượn nhưng thông thường, một khi các bên đã tính đến việc ký “Hợp đồng giả cách” thì ít khi lập hợp đồng vay tiền nên việc chứng minh có phát sinh quan hệ vay mượn là rất khó. Điều này dẫn đến rủi ro rất lớn cho bên vay tiền là Toà án sẽ công nhận các Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, Hợp đồng mua bán xe, hợp đồng mua bán tài sản dẫn đến nguy cơ bên mua mất luôn nhà, mất xe, tài sản.
Dịch vụ Luật sư tranh tụng của Trường Minh Ngọc
Trên đây là những chia sẻ của Luật Trường Minh Ngọc về vấn đề Các rủi ro khi ký “Hợp đồng giả cách” để đảm bảo khoản vay. Bài viết chỉ mang tính tham khảo, không phải là ý kiến tư vấn để giải quyết một vụ việc cụ thể. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp, vui lòng liên hệ cho chúng tôi:
Liên hệ qua Hotline:
- Hotline 1: 093 694 1658 (zalo)
- Hotline 2: 0939 593 486 (zalo)
Liên hệ qua Facebook: Luật Trường Minh Ngọc - Luật sư của bạn
Liên hệ trực tiếp tại văn phòng: Tầng 3, 68 – 70 Hoàng Diệu, Phường 13, Quận 4, Tp. Hồ Chí Minh
Liên hệ qua email: infotruongminhngoc@gmail.com
*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp do sự thay đổi của chính sách pháp luật. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: infotruongminhngoc@gmail.com