Chị Nguyễn Hồng N (Quận 10) gửi cho Luật sư câu hỏi như sau: Thưa Luật sư, cha mẹ của tôi có 4 người con. Khi còn sống ông bà có tài sản là căn nhà tại Quận 10. Năm 2019, cha tôi mất, năm 2022 mẹ tôi mất, cha và mẹ không có di chúc. Tôi đã nhiều lần yêu cầu các anh em chia thừa kế nhưng họ không chịu. Gần đây tôi phát hiện ra 3 người kia đã ra văn phòng công chứng để khai nhận di sản của cha mẹ tôi và đang làm thủ tục sang tên tài sản. Xin hỏi Luật sư tôi phải làm gì? Xin cảm ơn.
Với câu hỏi của chị N, Luật sư Trường Minh Ngọc trả lời như sau:
Về quyền hưởng thừa kế
Trong trường hợp cha mẹ chị N mất không để lại di chúc hoặc có để lại di chúc nhưng di chúc không đáp ứng các điều kiện có hiệu lực của di chúc thì di sản của cha mẹ chị N sẽ được chia theo quy định về thừa kế theo pháp luật.
Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:
Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Như vậy, trong trường hợp này chị N và 3 người con còn lại có quyền hưởng thừa kế của cha mẹ với tư cách là người thừa kế ở hàng thừa kế thứ nhất và được hưởng phần di sản bằng nhau.
>>> Lưu ý: Trường hợp không được hưởng thừa kế. Xem thêm Tại đây.
.png)
Quy định về khai nhận di sản thừa kế
Điều 58 Luật Công chứng năm 2014 quy định về công chứng văn bản khai nhận di sản như sau:
Điều 58. Công chứng văn bản khai nhận di sản
- Người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó có quyền yêu cầu công chứng văn bản khai nhận di sản..
- …
Theo đó, những người có quyền thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế là: Những người thừa kế theo pháp luật (hoặc theo di chúc trong trường hợp có di chúc và di chúc hợp lệ)
Hồ sơ cần chuẩn bị khi khai nhận di sản thừa kế được quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 57 Luật Công chứng 2014 như sau:
- Các giấy tờ liên quan quyền sở hữu di sản của người mất (Giấy CNQSDĐ chẳng hạn)
- Giấy tờ tùy thân của các đồng thừa kế (CMND, hộ khẩu)
- Giấy tờ chứng minh quan hệ với người để lại di sản (khai sinh)
Khi làm thủ tục khai nhận bắt buộc phải có những người nhận thừa kế có mặt ký tên, trường hợp người nào vắng mặt thì phải có giấy ủy quyền cho người khác hoặc những người còn lại.
Như vậy, đối với trường hợp của chị N, việc những người thừa kế còn lại thực hiện việc khai nhận di sản thừa kế mà không có chị N tham gia là trái pháp luật, bỏ sót thừa kế làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của chị N.
>>> Xem thêm: Thủ tục khai nhận di sản trong trường hợp không có di chúc
>>> Xem thêm: Thủ tục khai nhận di sản trong trường hợp có di chúc
.png)
Làm gì khi phát hiện bị bỏ sót khi khai nhận di sản thừa kế?
Việc bỏ sót thừa kế là xâm phạm nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người thừa kế. Do đó, trong trường hợp chị N phát hiện việc mình bị bỏ sót trong quá trình khai nhận di sản thừa kế của cha mẹ thì chị N có quyền khởi kiện tại Toà án để yêu cầu giải quyết tranh chấp.
Hồ sơ khởi kiện gồm:
- Đơn khởi kiện (mẫu)
- Các giấy tờ chứng minh quyền hưởng thừa kế: khai sinh, tờ khai gia đình…
- Các giấy tờ liên quan quyền sở hữu di sản của người mất (Giấy CNQSDĐ chẳng hạn)
- Giấy tờ tùy thân của người khởi kiện; của các đồng thừa kế (nếu có)
- Các tài liệu khác có liên quan
Thủ tục thực hiện
Bước 1: Nộp đơn khởi kiện
- Người khởi kiện chuẩn bị các hồ sơ khởi kiện như trên và nộp tại Toà án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú
- Có thể nộp đơn theo 03 cách: Nộp trực tiếp tại Toà án, nộp qua đường bưu điện và nộp tại cổng thông tin trực tuyến của Toà án
Bước 2: Đóng tạm ứng án phí
- Sau khi nhận đơn và trong thời hạn theo quy định tại Điều 191 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 mà Thẩm phán được phân công xem xét đơn khởi kiện nhận thấy hồ sơ khởi kiện đã đầy đủ và thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án thì Thẩm phán sẽ ra Thông báo đóng tiền tạm ứng án phí và gửi cho người khởi kiện
- Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, người khởi kiện phải nộp tạm ứng án phí và nộp lại biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho Toà án.
- Thẩm phán thụ lý vụ án khi người khởi kiện nộp cho Toà án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.
Lưu ý: Án phí được tính theo quy định tại Nghị quyết 326/2016/ NQ – UBTVQH. Xem quy định về án phí Tại đây
Bước 3: Giải quyết vụ án
- Thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án thường khoảng 04 – 06 tháng
- Các thủ tục giải quyết vụ án được thực hiện theo quy định từ Điều 203 đến 269 Bộ luật tố tụng Dân sự năm 2015
>>>> Bấm để xem thêm dịch vụ của chúng tôi:
Dịch vụ Luật sư thừa kế của Luật Trường Minh Ngọc
Dịch vụ Luật sư tranh tụng của Luật Trường Minh Ngọc
Trên đây là bài viết của chúng tôi về Phải làm gì khi phát hiện bị bỏ sót khi khai nhận di sản thừa kế?. Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không phải ý kiến tư vấn để giải quyết một vụ án cụ thể. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, cần được tư vấn vui lòng liên hệ cho chúng tôi:
Liên hệ qua Hotline:
- Hotline 1: 093 694 1658 (zalo)
- Hotline 2: 0939 593 486 (zalo)
Liên hệ qua Facebook: Luật Trường Minh Ngọc
Liên hệ trực tiếp tại văn phòng: Tầng 3, 68 – 70 Hoàng Diệu, Phường 13, Quận 4, Tp. Hồ Chí Minh
Liên hệ qua email: infotruongminhngoc@gmail.com
*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp do sự thay đổi của chính sách pháp luật. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: infotruongminhngoc@gmail.com
